ماجرای فرودگاه‌های بدون مسافر – ایرنا

فرهاد شیبک فرماندار کلاله به مجله خبری راه و ساختمان اظهارداشت: با ساخت جایگاه سوخت فرودگاه شهدای کلاله، پروازهای رفت و برگشت تهران و زاهدان در کنار اورژانس هوایی و استقرار بالگرد اطفای حریق در این فرودگاه فعال خواهد شد.

به تدریج مشخص می شود که این فرودگاه ها که برای ساختشان، هزینه های هنگفتی صرف شده، در جای اشتباهی ساخته شده اند. نبود مسافر و عدم تمایل شرکت های هوایی برای برقراری پرواز به این فرودگاه ها نشان می دهد که در ساخت این فرودگاه ها به آمایش سرزمین و توجیه اقتصادی پروژه توجهی نشده است. بدین ترتیب سرمایه های کلان ملی که می توانست در پروژه های اولویت دار و مفیدی صرف شود، در این فرودگاه‌های بی‌مسافر، فریز شده و نابود می‌شود.

مراحل اجرایی ساخت فرودگاه گناباد از سال ۱۳۷۲ آغاز شد. ادعا می شود با راه اندازی فرودگاه گناباد علاوه شهروندان گنابادی، ساکنان سایر شهرستان‌های جنوبی استان خراسان رضوی از جمله رشتخوار، مه‌ولات، بجستان و خواف و نیز شهرستانهای فردوس، سرایان، خضری دشت بیاض در شمال استان خراسان جنوبی نیز از ظرفیت این فرودگاه برخوردار می شوند.

اما مشکلات این فرودگاه به اینجا ختم نمی شود و با وجود اینکه از ابتدا ماموریت این فرودگاه در بخش هاب پستی و باری بوده اما به دلیل بالا بودن نرخ سوخت پروازهای کارگو نسبت به پروازهای مسافری از این فرودگاه، انجام پروازهای باری برای صادر کنندگان و وارد کنندگان از پیام، توجیه اقتصادی نداشته و برای واردات و صادرات محصولات خود از طریق دیگر فرودگاه ها از جمله امام(ره) اقدام می کنند.

ظرفیت فرودگاه یزد یک میلیون و ۳۵۰ هزار مسافر در سال است. در سال ۱۴۰۰ حدود چهار هزار پرواز و ۵۰۰ هزار مسافر از فرودگاه یزد جابجا شده و ظرفیت خالی آن حدود هشتصد و پنجاه هزار مسافر است.

نکته مهم این است که در این میان، با وجود ظرفیت خالی در فرودگاه یزد، پیشنهاداتی برای ساخت فرودگاه‌های جدید در سایر شهرهای استان از جمله بافق، مطرح شده است که به نظر کارشناسان فاقد هر گونه توجیه اقتصادی یا توجیه استراتژیک هستند.

به گفته مسوولان ذیربط، زائران لرستانی باید برای سفر به کربلای معلی و نجف اشرف فاصله ۵۰۰ کیلومتری را تا تهران طی و فرودگاه مجهز شهر خود را رها کنند تا به پرواز تهران – نجف برسند.

استان همدان دارای یک فرودگاه بین‌المللی است که با فرودگاه بین المللی امام خمینی تهران ۲۶۰ کیلومتر فاصله دارد. این فرودگاه، هفته‌ای ۲ پرواز با ۹۰ مسافر به مشهد داشته و پروازهای حج تمتع نیز از این فرودگاه انجام می شود. البته در در دوره های مختلف این فرودگاه به تهران و عتبات عالیات نیز پرواز داشته است.

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار قم با اشاره به این که برای تکمیل فرودگاه، منابع مورد نظر تامین شده و قابل تامین است، بیان کرد: بیشتر موضوعات به استان بر می گردد، جلساتی با نمایندگان سرمایه گذار داشتیم.

مهدی زندیه وکیلی افزود: با توجه به مجاورت استان مرکزی با تهران، پرواز اصلی فرودگاه اراک شامل پایتخت نمی‌شود زیرا برقراری این خط پروازی صرفه اقتصادی ندارد و در مدت زمان کوتاه راه اندازی خط هوایی که ۲ روز در هفته پرواز تهران – اراک برقرار شد استقبال خوبی صورت نگرفت.

لغو پروازها در فرودگاه بیرجند به علت کمبود مسافر

وی درباره فاصله این فرودگاه با فرودگاه های همجوار گفت: فاصله فرودگاه اراک با همدان و خرم آباد و فرودگاه امام و فرودگاه کاشان حدود ۲ ساعت و ۳۰ دقیقه است.

بر اساس این ادعا، با پرواز از شاهرود به کشورهای روسیه و همسایگان دریای خزر و همچنین کشورهای حاشیه خلیج فارس، محصولات کشاورزی صادر شده و ارزآوری گسترده برای کشور دارد.

نزدیکی کوه بابا موسی در شمال بجنورد از یک سو و وضعیت جغرافیایی نامناسب جوی، مکان استقرار فرودگاه بجنورد که از لحاظ آب و هوایی به دلیل نزدیکی به کوه، روزهای آفتابی کمتری دارد و بیشتر مواقع نیز مه‌گیرتر از سایر نقاط شهری است، دو مشکل اصلی فرودگاه بجنورد محسوب می شود

ادعا شده است که تکمیل فرودگاه گناباد به مطالبه مردم منطقه و نیز دغدغه مسوولان تبدیل شده است. حتی گفته می شود شماری از مردم منطقه با جمع آوری امضاهایی از مسوولان دولتی خواسته اند تا بعد از ۳۰ سال چشم انتظاری، مردم این شهرستان را به آرزوی دیرینه خود برسانند.

بی‌توجهی سازندگان فرودگاه بجنورد به مزاحمت‌های کوه باباموسی

خبرنگاران مجله خبری راه و ساختمان در استانها در سلسله گزارش هایی به واکاوی وضعیت فرودگاههای خود پرداختند و در ادامه نگاهی به وضعیت شماری از فرودگاه های کشور می اندازیم که به دلیل نداشتن مسافر یا سایر مشکلات، دچار زیان‌ شده و بلاتکلیف مانده اند.

فرودگاه بین المللی پیام نیز در سال ۱۳۷۱ جهت انجام امور پستی و بار هوایی افتتاح و مورد بهره برداری قرار گرفته است. ماموریت های اولیه فرودگاه پیام باربری بوده اما در مواقع اضطراری می تواند جایگزین فرودگاه مهرآباد و فرودگاه امام (ره) شود علاوه بر این مرکز تعمیراتی هواپیما و بالگرد در این فرودگاه مستقر است.

با وجود هزینه زیاد ساخت فرودگاه، در سال های گذشته شاهد ساخت و راه اندازی فرودگاه هایی در کشور بوده‌ایم که با اعمال فشار مقامات محلی و نمایندگان مجلس کلنگ زنی شده و به بهره برداری رسیده اند.

فرودگاه اراک با داشتن سه‌هزار و ۷۰۰ متر طول باند و ترمینال ۲ منظوره قابلیت انجام پروازهای داخلی و خارجی با هواپیماهای پهن پیکر را در تمام طول شبانه‌روز دارد، اما با وجود داشتن این ظرفیت‌ها، این فرودگاه با مشکل کمبود مسافر مواجه است.

لغو مکرر پرواز از فرودگاه بجنورد مرکز خراسان شمالی موجب شد تا بار دیگر نگاه‌های مسولان استانی و کارشناسان به راه اندازی فروگاه جاجرم که در حدود ۱۴۰ کیلومتری جنوب غربی بجنورد قرار دارد، معطوف شود و این فرودگاه  از لحاظ کارشناسی به دلیل قرارگیری در منطقه گرم و خشک حداقل حدود ۱۰ ماه از سال دارای روزهای آفتابی است و این شرایط آب و هوایی اجاره فرود و فراز هواپیما را در هر شرایط زمانی فراهم می کند.

عملیات عمرانی فرودگاه قم در بهمن ماه سال ۱۳۹۰ آغاز شد، این پروژه که در جاده قم – سلفچگان واقع شده است، از شهر قم تقریبا ۲۰ کیلومتر و از فرودگاه بین المللی امام خمینی(ره) تهران حدود ۱۲۵ کیلومتر فاصله دارد و فاصله زیادی نیز با فرودگاه اراک ندارد.

فرودگاه شهدای کلاله از حدود پنج سال قبل به دلایل مختلف از جمله متنوع نبودن مقاصد پروازی، ساعت پرواز و مهمتر از همه نبود جایگاه سوخت و در نتیجه استقبال کمرنگ ساکنان شرق استان گلستان غیرفعال شده است.

عدم توجیه اقتصادی فرودگاه همدان در حالی است که این فرودگاه به بلندترین برج مراقبت فرودگاه های کشور مجهز بوده و هزینه های نگهداری تجهیزات آن زیاد است.

به دلیل وجود ظرفیت های خالی، تلاش هایی از سوی مسوولان استانی و این فرودگاه برای برقراری سفرهای هوایی عتبات عالیات از استان لرستان و استان های همجوار از طریق این فرودگاه انجام شده است.

بالا بودن نرخ سوخت این پروازها امروز تبدیل به یک معضل اساسی بر سر راه واردات و صادرات کالاها از طریق فرودگاه بین المللی پیام شده است.

با توجه به وجود فرودگاه مهرآباد و امام خمینی(ره) در نزدیکی پیام، بخش مسافری این فرودگاه، توجیه اقتصادی نداشته و تمایلی از سوی ایرلاین ها برای انجام پروازهای مسافری از این فرودگاه وجود ندارد.

مسوولان استانی و ملی در ادوار مختلف بارها اذعان کرده اند که فرودگاه خرم آباد از نظر امکانات و تجهیزات پروازی و کمک ناوبری یکی از فرودگاه های برتر کشور به شمار می رود و شرایط لازم را برای برقراری پروازهای مختلف در شبانه روز دارد.

تا پیش از اسفند ماه سال گذشته شاهد انجام پروازهای مسافری از مبدا پیام به مقصد اهواز و برعکس بودیم که اکنون متوقف شده است. با توجه به وجود فرودگاه مهرآباد و امام خمینی(ره) در نزدیکی پیام، بخش مسافری این فرودگاه، توجیه اقتصادی نداشته و تمایلی از سوی ایرلاین ها برای انجام پروازهای مسافری از این فرودگاه وجود ندارد.

این نکته را هم باید گفت که تا قبل از شیوع کرونا و رونق صنعت گردشگری، این فرودگاه مورد اقبال قرار داشت اما با شیوع کووید ۱۹ این صنعت در استان مرکزی نیز دستخوش چالش شد؛ به گفته مدیر فرودگاه شهدای اراک ظرفیت مورد تقاضای فرودگاه اراک براساس نظرسنجی‌ها و سوابق پروازی با ۹۵ درصد استقبال در پروازهای زیارتی(مشهد و عتبات) است.

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار قم گفت: در مورد تعیین تکلیف ادامه احداث فرودگاه قم ضرب الاجلی به سرمایه گذار داده شده و بزودی تعیین تکلیف می شود.

به دلیل اینکه راه اندازی بخش مسافری این فرودگاه بدون برنامه ریزی کلان و بدون توجه به آمایش، انجام شده بود، اکنون سرمایه گذاری انجام شده برای توسعه این بخش، بدون استفاده مانده است. بر این اساس، امروز بخش مسافری فرودگاه پیام با وجود ترمینال ۶ هزار متری و هزینه هایی که برای بخش مسافری این فرودگاه در سالهای گذشته صورت گرفته تعطیل و هیچ گونه پروازی در بخش مسافری انجام نمی شود.

تعطیلی چندین باره فرودگاه کلاله به دلیل نبود مسافر

فرودگاه بین المللی شهدای شاهرود در زمین ۷۲۰ هکتاری قرار دارد که تاکنون چند بار فعالیت داشته، اما اکنون تعطیل است. مسوولان محلی با حمایت از راه اندازی مجدد فرودگاه، ادعا می کنند: چنانچه پرواز به کشورهای منطقه و آسیایی از فرودگاه بین المللی شهدای شاهرود دوباره از سر گرفته شده و دفتر گمرک این شهرستان فعال شود، صادرات بی‌واسطه، باعث رونق اقتصادی در استان سمنان می شود.

 معتمدی، معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار قم در گفت وگو با خبرنگار مجله خبری راه و ساختمان در قم با حمایت از ساخت این فرودگاه، می‌گوید: سیل عظیمی از زائران از حوزه خلیج فارس برای زیارت به قم می آیند، هتل‌هایی داریم که در برخی ایام سال از ۲۳ ملیت مسافر پذیرش کرده اند که برای زیارت به قم آمده اند لذا امروز ما و سازمان هواپیمایی کشوری کاملا ادبیات مشترک داریم که فرودگاه بین المللی قم نه فقط یک پروژه استانی است بلکه جزو مسائل ملی است که یکی از مهم ترین فرودگاه های کشور است که باید راه اندازی شود.

مدیرکل فرودگاه‌های خراسان جنوبی در گفت و گو با خبرنگار مجله خبری راه و ساختمان گفت: ۲۲ پرواز در هفته از فرودگاه بیرجند انجام می‌شود و ۳۶ پرواز از ابتدای امسال در برنامه پروازی این فرودگاه لغو شده که معادل ۱۰ درصد کل پروازها است.

معاون استاندار سمنان و فرماندار ویژه شاهرود در گفت و گو با مجله خبری راه و ساختمان، در این خصوص گفت: سال‌ها پیش این فرودگاه با همت مردم و ستاد مردمی احیای آن چندبار گشایش یافت و پروازهایی از این فرودگاه انجام شد.

هنگام آغاز عملیات عمرانی در سال ۹۰، اعلام شد در صورتی که کارها به خوبی پیش رفته و هزینه ها تامین شود در ۶ ماه نخست سال ۹۴ این فرودگاه وارد فاز عملیاتی شده و فرود و پرواز هواپیما در آن انجام می شود. اما این وعده تاکنون عملیاتی نشده است.

موقعیت بد استقرار از جمله قرارگیری در نزدیکی کوه بابا موسی در شمال بجنورد از یک سو و وضعیت جغرافیایی نامناسب جوی، مکان استقرار فرودگاه بجنورد که از لحاظ آب و هوایی به دلیل نزدیکی به کوه، روزهای آفتابی کمتری دارد و بیشتر مواقع نیز مه‌گیرتر از سایر نقاط شهری است، دو مشکل اصلی فرودگاه بجنورد محسوب می شود که اهمیت تجهیز فرودگاه جاجرم به عنوان فرودگاه دوم استان را دو چندان کرده است.

این فرودگاه در جنوب غربی شهرستان نظرآباد و در نزدیکی روستای صالحیه قرار دارد و به‌عنوان نخستین مجموعه پروازی بخش خصوصی در کشور و حتی خاورمیانه فعال است. مجموعه پروازی آزادی بیش از ۶۰ هواپیمای فوق سبک دارد و در آن آموزش پرواز و خلبانی در قالب دوره‌های تخصصی انجام می‌شود.

درخواست یارانه دولتی برای برقراری پروازهای فرودگاه شاهرود

مدیرکل فرودگاه‌های خراسان رضوی پیش از این به خبرنگار مجله خبری راه و ساختمان گفته بود که احداث فرودگاه از زیرساختهای توسعه و پیشرفت گناباد و منطقه جنوب خراسان رضوی است و علاوه بر جابه جایی مسافر، از قابلیت‌های زیادی برای خدمات رسانی در زمان وقوع بحران‌ها و حوادث پیش بینی نشده در جنوب این استان و مناطق اطراف برخوردار است.

رییس اداره جهاد کشاورزی شاهرود در این راستا گفت: صدور محصولات بخش کشاورزی این شهرستان با توجه به نبود پرواز در فرودگاه بین المللی شاهرود از طریق استان‌های تهران، البرز و خراسان رضوی انجام می شود.

بررسی سابقه پروازهای فرودگاه خرم آباد به عراق نشان می دهد که این پروازها به دلیل عدم استقبال و تعداد زیاد صندلی خالی، متوقف شده است.

«عظیم طهماسبی» بیشترین علت لغو پروازها در این استان را کمبود ناوگان شرکت‌های هواپیمایی دانست و افزود: برخی پروازها نیز به دلیل کاهش تعداد مسافر و نبود توجیه اقتصادی برای انجام پرواز از سوی شرکت‌های هواپیمایی لغو شده است.

عدم توجیه اقتصادی فرودگاه همدان در حالی است که این فرودگاه به بلندترین برج مراقبت فرودگاه های کشور مجهز بوده و هزینه های نگهداری تجهیزات آن زیاد است.

فرماندار شاهرود تاکید کرد: پیگیری‌های نماینده مردم شاهرود و میامی در مجلس از طریق قانونی با وزارت راه و شهرسازی به منظور برقراری پرواز از این فرودگاه و پرداخت یارانه دولت برای ادامه کار فرودگاه بین المللی شهدای شاهرود در دستور کار است.

علاوه بر موقعیت جغرافیایی شهرستان جاجرم، وجود فرودگاهی با تجهیزات نیم بند شامل باند، ساختمان اداری و وجود ۵۵۰ هکتار زمین در منطقه موجب شد تا راه اندازی فرودگاه این شهرستان کم هزینه‌ترین کار برای ایجاد فرودگاه دوم در استان در نظر گرفته شود تا در صورت لغو پروازها از فرودگاه بجنورد، این پروازها به این شهرستان منتقل شود.

فشار مقامات محلی برای ساخت فرودگاه در برخی شهرهای استان یزد

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری مرکزی در این باره می گوید: در فرودگاه بین‌المللی اراک امکان نشست و برخاست هواپیماهای پهن پیکر و بزرگ وجود دارد و امکان ارایه خدمات در حد مطلوب به مسافران است.

فرودگاه بجنورد از زمان بهره برداری تا سال ۱۳۸۴ فرودگاه اقماری فرودگاه بین المللی شهید هاشمی نژاد مشهد محسوب می شد، اما در سال ۱۳۸۵ به عنوان یک فرودگاه مستقل معرفی شد.

 نخستین پرواز خارجی فرودگاه خرم آباد در مسیر نجف ۳۰ اردیبهشت ۹۴ با همکاری بخش خصوصی برقرار شد. قرار بود این پرواز یک بار در ماه انجام شود و زمان رفت و برگشت این سفر زیارتی نیز یک هفته بود اما هواپیمای بوئینگ MD با ظرفیت ۱۶۰ نفر چندان در این فرودگاه پرواز نکرد و کمتر از ۶ ماه سفرهای هوایی عتبات عالیات در لرستان لغو شد.

نقش حمل و نقل هوایی را در رشد و رونق اقتصادی و اشتغال، توسعه زیرساختهای صنعتی و معدنی، ارتقای وضعیت فرهنگی و آموزشی، کشاورزی و گردشگری نمی توان انکار کرد. حمل و نقل هوایی با ایجاد امکانات دسترسی آسان و راحت، سریع و ایمن به نقاط مختلف، سهم زیادی از جا به جایی مردم، بازرگانان و گردشگران را به خود اختصاص می دهد.

بر اساس آمار، ۸۸۸ سورتی پرواز سال گذشته از طریق این فرودگاه انجام و ۴۴ هزار و ۹۸۲ مسافر و ۴۴۸ هزار و ۶۴۱ کیلوگرم بار از این طریق جابجا شده است.

به گزارش مجله خبری راه و ساختمان، توسعه حمل و نقل در بخش‌های مختلف اعم از زمینی، هوایی و دریایی از ارکان مهم توسعه و رونق اقتصادی محسوب می‌شود که در این میان، حمل و نقل هوایی و ایجاد زیرساخت‌های فرودگاهی از جایگاه و اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

امکانات و تجهیزات فرودگاه خرم‌آباد آن‌گونه که مسوولان فرودگاهی می‌گویند، همتراز با استانداردهای روز دنیا تعریف شده و دارای مجوز مرز خارجی است، اما از این ظرفیت تاکنون استفاده چندانی نشده است.

منبع

احداث فرودگاه گناباد از اوایل دهه ۱۳۷۰ مورد توجه مسوولان ذیربط قرار گرفت، گناباد از معدود شهرهای کشور است که پیش از پیروزی انقلاب نیز دارای فرودگاه بوده است که به دلایل فنی و زیربنایی بعد از مدتی تعطیل شده و پس از انقلاب در سال ۱۳۷۰ با متروکه ‌ماندن محل سابق فرودگاه، محل جدیدی برای ساخت فرودگاه در نظر گرفته شد.

اما توسعه صنعت هوایی با وجود همه مزیت هایی که داراست با محدودیت ها و چالش هایی نیز مواجه است. مهم ترین دغدغه توسعه صنعت هوایی، گران بودن این صنعت است. به دلیل اجبار در رعایت استانداردهای بین المللی، ساخت فرودگاه بسیار هزینه‌بر بود و همچنین تامین هواپیما و انجام پرواز نیز هزینه زیادی را تحمیل می‌کند. انتشار اخبار مربوط به تعطیلی برخی شرکت های هوایی در کشورهای مختلف و اخراج کارکنان، نشان‌دهنده اهمیت مسایل اقتصادی و سودآور بودن توسعه صنعت هوایی است. اکنون در همه کشورها پذیرفته شده است که در صورت زیان‌ده بودن و عدم توجیه اقتصادی یک فرودگاه یا شرکت هوایی، آن شرکت یا فرودگاه تعطیل شود.

فعال بودن یک اتوبان ایمن بین همدان – تهران و نزدیک بودن به فرودگاه امام خمینی و مهرآباد و استفاده مسافران استان از ظرفیت فرودگاه های تهران با توجه به قیمت ارزان‌تر بلیت و تنوع پروازهای داخلی و خارجی از دلایل کاهش استقبال از این فرودگاه است.

قرارداد ساخت بزرگترین مرکز اسقاط هواپیماهای مسافربری-باربری-نظامی- سبک و سنگین در خاورمیانه، امضا و مجوز آن گرفته شده است که مسوولان امیدوارند با راه اندازی این مرکز، شاهد رشد و توسعه پروازهای داخلی و خارجی از فرودگاه همدان باشند.

پروازهای فرودگاه شهدای کلاله برای چهارمین بار مرداد ۹۶ از سر گرفته شد اما باز هم پس از چند ماه به سبب استقبال کم مردم و این بار به بهانه نبود جایگاه سوخت به سرنوشت دوره‌های قبلی گرفتار شد و از آن تاریخ به بعد، فعالیت مسافری این فرودگاه متوقف شد.

خرم آباد، فرودگاهی با تجهیزات پیشرفته و هزینه‌های میلیاردی اما بدون مسافر