محور گردشگری مقاومت کشور، راهی ندارد
عطاالله منوچهری افزود: بیش از ۲۰ جلسه از سال گذشته تاکنون با حضور استاندار کرمان، نماینده بافت، رابر و ارزوئیه در مجلس شورای اسلامی، نمایندگان شرکت مس و سایر مسئولان برای تعیین تکلیف محور رابر – کرمان گذاشتیم که اکنون رایزنی ها به نتیجه رسیده است.
در صورتی که بخواهیم از مسیر شماره ۲ نیز از کرمان به سمت راین، سپس ساردوئیه (جیرفت)، هَنزا و رابر برویم هم این مسیر ۲۱۰ کیلومتر طول دارد که با ساخت راه جدید ۱۰۴ کیلومتر از این مسیر کم می شود؛ اما آنچه واضح است برای سفر به یک شهرستانی هم مرز با مرکز استان کرمان از یک مسیر سه شهرستان و از مسیر دیگر چهار شهرستان را پیموده ایم.
تمامی اینها درحالی است که در صورت احداث محور جدید رابر به کرمان که در حد طرح باقی مانده، از کوتاهترین راه، مسیر فعلی ۷۴ کیلومتر کوتاهتر می شود و این به معنی کاهش هزینه ها و بهره وری در وقت و انرژی مردم، کاهش هزینه های دولت و گامی برای محرومیت زدایی در زادگاه سردار دل ها و در ادامه فعال شدن ظرفیتی بی نظیر در اقتصاد و گردشگری استان کرمان نیز است.
این نماینده یادآور شد: شرکت ملی مس یک شرکت ملی است؛ کما اینکه این شرکت از محل معدن درآلو نیز درآمدهایی دارد لذا پروژه ای در این زمینه تعریف شده که در آخرین اطلاعات طی سه فاز مورد مطالعه قرار گرفت؛ این طرح معارضاتی هم دارد که به اجرای پروژه رضایت دادند و به نظر می رسد که مطالعات آن تکمیل شده است.
وی ابراز داشت: احداث محور رابر – کرمان مطالبه جدی مردم این شهرستان هاست و مدیرعامل شرکت ملی مس، مدیرکل راهداری استان کرمان و استاندار کرمان بایستی در ساخت این محور حمایت لازم را داشته باشند.
وی بیان کرد: کار بزرگی در حال انجام است، در صورتی که نیاز به تملک و آزادسازی مسیر داشته باشیم، امیدواریم کشاورزان نیز نهایت همکاری را با احداث پروژه داشته باشند.
وی ادامه داد: همچنین یک نشست برای هماهنگی با مجموعه شرکت مس داشتیم و مشاوری که طرح دوم را تهیه کرده بود معرفی کردیم و اکنون فعالیت های پیش اجرایی برای انعقاد قرارداد در حال انجام است.
غیر از اعتبارات دولتی برای این پروژه قرار بوده شرکت ملی مس نیز که در مسیر این جاده از معدن برخوردار است در احداث مسیر ارتباطی کمک کند که تعهدات این شرکت نیز تاکنون انجام نشده است.
با گذشت پس از ۲۲ سال مجدد اداره کل راه و شهرسازی استان کرمان ایراد مطالعاتی به این طرح گرفته بود؛ این ایرادها درست در زمانی بود که شرکت ملی مس با توجه به وجود معدن درآلو در این محدوده به دنبال اجرای این پروژه و جبران تاخیر چندین ساله دولت رفته بود و آنچه اتفاق افتاد این بود که در واقع مانعی بر موانع گذشته اضافه شد.
عقبه بدعهدی ها
محمدی افزود: از دیگر مزایای ساخت جاده کرمان – رابر می توان به این موضوع اشاره کرد که تمامی ۲ طرف این راه محدوده گردشگری است و در صورت احداث آن دیگر دولت نیازی ندارد در این منطقه هزینه کند زیرا ظرفیتی به مردم و کشور ارائه می شود که مناظر زیبا و کم نظیری همچون تخت سرتشتک، بُندَر هَنزا، عِشق آباد و براَحمَد به گردشگری استان کرمان و کشور اضافه می شود اما متاسفانه مشکل راه این شهرستان کشور را از این ظرفیت ها محروم گذاشته است.
معاون امور عمرانی استاندار کرمان در این زمینه چندی پیش به خبرنگار مجله خبری راه و ساختمان گفت: قرار بود شرکت ملی مس از محل اعتبارات معدن درآلو هزینه احداث محور کرمان – رابر را تامین و پروژه را اجرا کند اما مشاور نخست که طرح را پیاده کرده و از سوی شرکت مس برای اجرای پروژه در نظر گرفته شده بود، مورد تایید راه و شهرسازی به عنوان متولی راهها نبود.
نداشتن زیرساخت، عامل اصلی ظرفیت های مغفول مانده رابر
تمامی اینها در حالی بود که احداث محور جدید رابر – کرمان توجیه و مزیت های بی شمار اقتصادی نیز برای دولت، بخش خصوصی و از آن مهمتر مردم شهرستانهای جنوبی و غربی استان خواهد داشت؛ ضمن آنکه احداث این محور می تواند دسترسی مردم استان کرمان را به آبهای آزاد خلیج فارس و دریای عمان کوتاهتر کند.
در واقع کرمانی ها برای سفر به رابر باید ابتدا به بردسیر و پس از آن به شهرستان بافت وارد شوند تا مسیر را دور بزنند و به سمت رابر برگردند و این در حالی است که شهرستان بافت در غرب و کرمان در شمال شرق رابر قرار دارند؛ این شهرستان کوهستانی با وجود مرز مشترک، هیچ راه مستقیمی به مرکز استان ندارد، آن هم در زمانی که تمامی مسیرهای شهرستانی مستقیم و ۲ بانده است.
ضمن آنکه تعلل در احداث این محور هزینه های سنگینی بر دولت و مردم تحمیل می کند زیرا در صورتی که جمعیت ۵۰ هزار نفری شهرستان رابر بخواهد سالانه یک سفر به مرکز استان داشته باشند، نیم میلیون لیتر صرفه جویی در مصرف بنزین یارانه ای را خواهیم داشت، تمامی اینها از یک سو، هزینه استهلاک خودرو و احتمال خطر فزاینده حوادث جاده ای، کوتاهتر شدن مسیر کرمان – بافت و کرمان – اُرزوئیه با انتفاع ۲۰۰ هزار نفر و همچنین مسیر کرمان – بندرعباس برای نفع اقتصادی برای بیش از سه میلیون نفر از سوی دیگر، ضرورت احداث هرچه سریعتر مسیری مستقیم را گوشزد میکند.
تشریح جزییات پروژه/ علت تاخیر از زبان راه و شهرسازی
پس از شهادت سردار دل ها، آن تشییع میلیونی و زیارت نمایندگانی از دهها کشور دنیا در مزار این شهید و همچنین گسترش اردوهای راهیان نور تا کرمان و شهرستان رابر، مطالبه بازسازی خانه پدری و روستای قنات ملک رابر را به عنوان زادگاه این شهید مطرح کرد و مسئولان را بر آن داشت که گردشگری مقاومت را به عنوان یکی از پایه های توسعه استان کرمان درنظر بگیرند و زادگاه سردار دل ها نیز محور و یکی از ارکان اصلی آن تعیین شد.
همه این توجیهات و ضرورت های فنی این جاده درحالی است که بعد از شهادت سردار سلیمانی، تقاضا برای سفر به زادگاه ایشان واقع در شهرستان رابر و روستای قنات ملک نیز چندین برابر شده و بسیاری از زائران تمایل به رفتن و دیدن روستای محل سردار دل ها را دارند.
وی افزود: این پروژه به مقداری کار مشاوره و مهندسی نیاز داشت که در زمینه تونل و روند اجرای طرح بود، اما خود را مکلف به اجرای این مصوبه میدانیم.
رستمی همچنین با بیان اینکه اولویت ما اجرای پروژه معدن درآلو (در مسیر اجرای همین جاده ارتباطی) است گفت: چندین هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری در این پروژه داریم که امسال باید یکهزار و ۵۰۰ میلیارد تومان پول باید بگذاریم و اولویت ما اجرای خود پروژه است.
وی با اشاره به ضرورت ارتقای تولید و سپس مسئولیت اجتماعی در شرکت مس گفت: به مردم این نوید را میدهم که عملیات اجرایی پروژه محور رابر – کرمان ظرف یک تا ۲ ماه اینده آغاز می شود.
وی با بیان اینکه شرکت ملی مس بایستی با سرعت بیشتری پای کار بیاید اظهارداشت: مطالبه ما به عنوان نماینده مردم است.
آمار نشان می دهد که وجود این راههای فرسوده، باریک و طولانی علاوه بر خسارت های مالی، جان عده بسیاری از هموطنان، گردشگران و شهروندان زادگاه سردار دلها را با خطر جدی مرگ مواجه ساخته است.
وی افزود: از یکسال گذشته پروژه احداث جاده رابر به کرمان تأمین اعتبار شده و جلسات مختلفی بین اداره کل راه و شهرسازی استان کرمان و مدیران شرکت ملی مس شکل گرفته، بعضی از این جلسات با حضور مدیران ارشد استان بوده است.
صمدالله محمدی نماینده مردم شهرستان های بافت، رابر و ارزوئیه در مجلس شورای اسلامی در خصوص آخرین وضعیت مسیر ارتباطی مهم و مستقیم کرمان به زادگاه شهید حاج قاسم سلیمانی گفت: احداث این محور در صورت احداث می تواند حدود ۸۰ کیلومتر را از مسیر ۱۸۵ کیلومتری کنونی کاهش دهد و در واقع ساخت این راه، می تواند چهره این شهرستان را دگرگون کند.
سیدمصطفی آیت اللهی موسوی افزود: لذا در این زمینه جلساتی گذاشتیم و مقرر شد کمیته راه شورای فنی استان کرمان به عنوان بالاترین مرجع تصمیم گیری در رابطه با این مسائل، آن را بررسی و به عنوان مرجع، کار را کنترل کند و بگوید چه طرحی، فنی و صحیح تر است که این کمیته پس از بررسی، موارد مورد توجه راه و شهرسازی را تایید کرد.
شهادت شهید سلیمانی و محبوبیت این شهید بین اقشار مختلف کشور و حتی دنیا، نداشتن زیرساخت و فقر و مظلومیت زادگاه این شهید را بیشتر نمایان تر کرد، محرومیتی که به واسطه نداشتن زیرساخت مناسب در منطقه حاصل شده بود، با نداشتن راه مستقیم به مرکز استان نمایانتر می شود زیرا اگر بخواهیم از کرمان به این شهرستان همجوار سفر کنیم باید تمامی شهرستان های دور و اطراف را دور بزنیم ابتدا به غرب و سپس شمال و دوباره به شرق و مجددا باید به شمال برگردیم.
انتظارها همراه با امید
مسافران نوروزی استان کرمان نیز بر علاقه خود به حضور در روستای قنات ملک شهرستان رابر و دیدن آثار به یادگار مانده از این شهید در زادگاهش تاکید داشتند اما به علت طولانی بودن مسیر و همچنین نداشتن زیرساخت و راه مناسب منصرف می شوند.
وی تصریح کرد: محدوده ۶ کیلومتر ابتدایی از سوی رابر را که راه و شهرسازی اجرا می کند، تاکنون ۴۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد اما اجرای این پروه در کل نزدیک به ۲ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد.
معاون امور عمرانی استاندار کرمان تصریح کرد: این فاز از طرح باید بگذرد تا پروژه به مرحله اجرا برسد، همچنین بخشی از معطلی پروژه به واسطه طرح مطالعاتی بود و بخش دیگر آن نیز معطل تصرف ها و آزادسازی اراضی محدوده اجرای پروژه بود که تاکنون محقق نشده است.
حالا که علی رستمی مدیرعامل شرکت صنایع ملی مس می گوید قصد دارد این پروژه را اجرایی کند، امیدها تازه می شود؛ وی چهارشنبه هفته جاری در نشست خبری گفت که محور رابر – کرمان سال ۹۸ مصوبه مجمع شرکت ملی مس شده اما عملیات اجرایی این پروژه تاکنون آغاز نشده است.
همچنین رابر با وجود ذخایر عظیم معدنی مس و فولاد در صورت ارتقای زیرساخت ها میتواند به قطبی برای تولید ثروت، درآمدزایی و اشتغال پایدار از این بخش نیز در استان کرمان بدل شود و همین ظرفیت بتنهایی کافیست که فقر مطلق موجود در این شهرستان بار سفر ببندد تا ظرفیت ها به کمک توسعه استان درآید اما ابتدا مردم این خطه نیازمند حمایت های دولت و بخش خصوصی برای تامین زیرساخت های اساسی از جمله راه هستند تا این منطقه امن و خوش آب و هوا به کانون توجه سرمایه گذاران تبدیل شود.
وی با بیان اینکه راهسازی حوزه ای بسیار پرهزینه است گفت: ساخت مسیر کرمان – رابر در برخی مناطق به ازای هر کیلومتر ۲۵ تا ۳۰ میلیارد تومان اعتبار می خواهد و اعتبار کل شهرستان شاید ۱۰ میلیارد تومان نباشد و اجرای پروژه با اعتبار شهرستانی، سال ها به طول می انجامد اما اکنون شرکت مس که از معادن رابر منافع دارد، وارد عمل شده که بایستی برای اجرای پروژه حمایت شود.
معاون ساخت و توسعه راهها اداره کل راه و شهرسازی استان کرمان ادامه داد: با همکاری و پیگیری های مستمر نماینده بافت، رابر و ارزوئیه در مجلس این طرح اجرایی می شود اما اکنون زمان حمایت از اجرای این پروژه است.
وی با اشاره به اینکه شرکت مس در آغاز کار، هشت کیلومتر از سمت رابر را به مناقصه می گذارد عنوان کرد: پس از چندسال مذاکره و رایزنی به توافق رسیدیم و مقرر شد مشاور شب عید نقشه مسیر را تهیه کند که اکنون مشاور طرح هم انتخاب شده است.
معاون ساخت و توسعه راهها اداره کل راه و شهرسازی استان کرمان با بیان اینکه ساخت محور جدید، از مسیر کرمان – شیرینک – روستای درآلو رابر – گنجان و شهر رابر می گذرد گفت: ۶ کیلومتر از این محور در محدوده شهر رابر تا گنجان را اداره کل راه و شهرسازی اجرا می کند و اجرای مابقی آن را معدن مس درآلو برعهده گرفته است.
این مسئول یادآور شد: معدن مس درآلو با توجه به اینکه راه معدن هم از این مسیر می گذرد، خود معدن نیز از ساخت محور رابر – کرمان نفع می برد، می تواند با چندین پیمانکار وارد عمل شود و در چندین جبهه فعالیت کند اما نفع اصلی ساخت این مسیر به مردم می رسد.
در وصف ضروریات اجرای این پروژه همین بس که غیر از کوتاه تر شدن مسافت برخی شهرستان های غربی به مرکز استان کرمان، این جاده از دل بدیع ترین مناظر زیبای طبیعی و گردشگری عبور می کند که خود بتنهایی می تواند گشایش دهنده افق های بسیار بزرگ و مهم گردشگری نیز در این منطقه باشد.
حال باید نشست و دید آیا این وعده ها نیز دوباره به همان شرایط ۲۲ سال قبل دچار می شود یا خیر؟